Van holadiejee

Gisteren zaten er twee Amerikaanse meiden achter me in de tram, zodat ik om de twee seconden het woordje ‘like’ hoorde, met die typerende pauzes aan weerszijden: “And she said to me, like, I’m meeting his parents tomorrow. So I thought, like, o my gód…”

‘Like’ geeft aan dat de spreker overschakelt naar de directe rede, naar een kleine performance. Het is spreektaal voor de dubbele punt.

Ik vroeg me af: bestaat hier een Nederlands equivalent van? Toen de tram langs het Binnenhof gleed, wist ik het ineens.

Vertaal maar mee: “En zij zei tegen mij, van, morgen ga ik z’n ouders ontmoeten. Dus ik dacht, van, o mijn god…”

Van.

Landskampioen in zulke constructies is de spreker van deze oneliners:

1. “Je hebt onder ogen te zien, van, hoe staan we er nu voor.”

2. “(…) al die mensen in Nederland die denken, van, wat gebeurt er met mijn baan.”

3. “En ik denk, van, het gaat mij als premier om het boeken van resultaat.”

Op het ministerie van Algemene Zaken werkt iemand die de twijfelachtige eer heeft alle radio- en tv-interviews van onze premier letterlijk over te tikken op de website (werkverschaffing? taakstraf?) en als je in dat materiaal op ‘van’ zoekt, dan krijg je zoiets, van, o mijn god…

Turf de volgende keer dat u J.P. hoort maar eens mee. En stel u dan een Brits of Amerikaans staatshoofd voor dat als volgt praat: “You’ve got to face, like, what’s our situation now. (...) All those people in this country that think, like, what’s going to happen to my job (...) And I think, like, as prime-minister...”

Het is niet érg ofzo.
Het is alleen een beetje vulgair, dom, storend, proletig, gênant en tenenkrommend.
Van holadiejee.

Van- en like-grootverbruikers missen het vermogen om verhalen samen te vatten, zodat ze elke dialoog letterlijk naspelen (“Dus ik zeg, van, (…) zegt hij, van…”).

Obama’s Europese bezoek maakte welsprekendheid weer tot thema. Balkenende zal er nooit in uitblinken. Maar is het echt teveel gevraagd om het goede voorbeeld te geven en een klein beetje fatsoenlijk Nederlands te spreken?