Blunderherkansing

Als iedereen op vakantie is, willen bestuurders nog wel eens omstreden plannen introduceren, in de hoop dat ze geruisloos worden ingevoerd.

Zo is minister Hirsch Ballin (CDA) van Justitie bij het opruimen van zijn bureau kennelijk een oud smeekbriefje van Henk Korvinus (hoofdofficier van justitie in Rotterdam) tegengekomen. Korvinus riep in juni 2007 al dat het Openbaar Ministerie een tweede kans moet krijgen, en vrijgesproken verdachten opnieuw moet kunnen vervolgen. Korvinus klinkt als een student die keer op keer faalt en daarom extra hertentamenkansen wil krijgen.

Bizar genoeg honoreert Hirsch Ballin zijn verzoek. Gisteren kwam hij met een wetsvoorstel om vrijgesproken verdachten alsnog te kunnen vervolgen. De minister verkoopt het als opstekertje voor de burger. Het wetsvoorstel zou onterechte veroordelingen, als in de Schiedammer parkmoord, ongedaan kunnen maken. Volstrekte lariekoek: veroordeelden konden hun zaak allang laten heropenen.

In werkelijkheid trekt Hirsch Ballin één van de grondprincipes onder onze rechtsstaat vandaan. Ne bis in idem - niemand mag twee keer voor hetzelfde vergrijp vervolgd worden - beschermt burgers tegen de overheid en is even heilig als de trias politica.

Uiteraard zijn er veiligheidsprocedures ingebouwd. Zo kan een zaak alleen heropend worden als er nieuw bewijs is dat ‘het ernstige vermoeden doet rijzen’ dat de rechter tot een veroordeling zou zijn gekomen als dit bewijs bekend was geweest. Het gevolg zal zijn dat het OM de rechterlijke molens sterker belast, bewijs na bewijs aandraagt in de hoop het vermoeden ernstig genoeg te maken. Dat gaat wat kosten.

In de praktijk zal het veelal gaan om DNA-bewijs. Het Nederlands Forensisch Instituut benadrukte echter onlangs nog in een rapport dat er ‘zelfs op grond van gelijke volledige DNA-profielen geen absolute uitspraak mogelijk [is] over de herkomst van het biologische spoor.’ DNA-bewijs geldt alleen in combinatie met ander bewijs.

Het OM blundert keer op keer in grote zaken. Tegen een structureel falende student zou je zeggen: gewoon beter je huiswerk doen, sukkel. Zo niet Hirsch Ballin. Hij geeft het OM juist nog méér blunderkansen, en gooit er zelfs een grondprincipe voor overboord.