Overheidsexorcisme

Waarom werd er in klassieke films altijd gerookt na seks? Het antwoord klinkt in onze tijd wat vreemd: omwille van de wet. Kringelende sigarettenrook boven een laken met voldane lichamen moest suggereren wat er zo-even had plaatsgevonden en wat verboden was rechtstreeks te tonen. Tegenwoordig is het exact omgekeerd: film naar hartenlust hoe naakte lijven elkaar berijden, zoom gerust in op de geslachtsdelen in alle stadia van de lust, maar wáág het niet de acteurs na afloop een sigaretje te laten opsteken!

Zo kent elke tijd zijn taboes, en daarmee zijn ballingen. Pas nu het kouder wordt vallen ze op in het straatbeeld, die groepjes voor de deuren van verlaten cafés. Gebogen hoofden. Gezichten verkrampt. Handen knijpen jaspanden stevig samen. De houding heeft iets weg van die van Adam en Eva op schilderijen van hun verbanning uit het paradijs.

Zouden christelijke regeringsleden weleens stiekem een rondje door de stad rijden om ze te zien koukleunen? Het liefst zouden ze de seksuele escapades van jongeren ook van de kelderbox verplaatsen naar de openbare weg, in de hoop dat de winterkou ze de neuklust ontneemt. En als het wettelijk te regelen was, kwam er op elke webbrowser een EO-filter. Terug naar de tijd dat een scène direct versprong van eerste aanraking naar sigarettenrook boven de lakens, maar dan zonder sigarettenrook.

Is het u ook opgevallen dat er in pornofilms nooit gerookt wordt na afloop? De porno-industrie heeft het rookverbod al veel eerder ingevoerd, wat te danken is aan een ijzeren principe van de branche: het verbod op intimiteit.

Welke invloed heeft de permanente beschikbaarheid van zulke beelden op internet op de seksuele ontwikkeling van jongeren? Niemand die het precies weet. Laat stáán André Rouvoet (CU), minister van Jeugd en Gezin, die zich pas na het zien van een documentaire rot schrikt van een jongerenmoraal die de mensen buiten de kerkmuren allang kenden.

Toch is uitbannen opnieuw de politieke reflex en slijpen moraalridders hun vlammende zwaarden. Voor de gedachte dat wat de een z’n hel is, wel eens de ander z’n paradijs kan zijn, en de overheid zich in zo’n pluriforme samenleving ethisch terughoudend kan opstellen, lijkt weinig plaats meer.

Terwijl de wetenschappelijke grond voor dit overheidsexorcisme ontbreekt of wankelt. Is vooraf uitgezocht welke gevolgen het rookverbod, en daarmee de facto het terugdringen van de sociale trefpunten, heeft voor onze sociale cohesie? Mogelijk creëer je, net als bij het sluiten van coffeeshops, juist nieuwe en grotere problemen. Laat Rouvoet wel studies verrichten naar de vermeende schade van internetporno en seks op steeds jongere leeftijd? En met welk recht mengt de overheid zich in onze intiemste gewoontes? Er spreekt weinig vertrouwen uit in het eigen vermogen van de samenleving om een eigen moraal te ontwikkelen, in scholen en aan keuken- en cafétafels.

Roken en neuken behoren tot de meest intieme handelingen van de mens. Daarom gaan ze in romantische films zo vaak samen. Daarom maakt de opdringerige overheidsinbreuk op zulke privédomeinen zo’n collectieve weerstand los. Omdat we weigeren de ballingen te zijn van andermans taboes.